Máy móc thiết bị là một trong những tài sản cố định quan trọng của doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực từ công nghiệp, sản xuất, xây dựng cho đến y tế và công nghệ. Để quản lý hiệu quả và tối ưu hóa công suất hoạt động của tài sản này, doanh nghiệp cần nắm vững các kiến thức liên quan đến tài sản là máy móc thiết bị. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các kiến thức cơ bản về máy móc thiết bị, từ định nghĩa, phân loại, quản lý đến bảo trì và cách đánh giá giá trị.
1. Khái niệm Máy móc thiết bị
Máy móc thiết bị được hiểu là những phương tiện kỹ thuật được chế tạo để phục vụ cho quá trình sản xuất, xây dựng, vận hành và bảo trì. Chúng có thể là các loại máy công nghiệp, máy nông nghiệp, thiết bị xây dựng, hoặc thậm chí là các thiết bị văn phòng như máy tính và máy in.
2. Phân loại máy móc thiết bị
Có nhiều cách phân loại máy móc thiết bị, tùy thuộc vào mục đích và tính chất sử dụng:
- Theo ngành nghề: Máy móc công nghiệp, máy móc nông nghiệp, máy móc xây dựng.
- Theo công dụng: Máy sản xuất, máy chế biến, thiết bị vận chuyển.
- Theo quy mô: Máy móc nhỏ (máy tính, thiết bị văn phòng), máy móc lớn (máy công nghiệp, máy móc xây dựng).
- Theo công năng sử dụng: Máy móc thiết bị động lực, Máy móc thiết bị công tác, Dụng cụ làm việc đo lường thí nghiệm, Thiết bị và phương tiện vận tải, Dụng cụ quản lý.
- Theo mức độ cũ/mới: Máy móc thiết bị mới, Máy móc thiết bị đã qua sử dụng.
3. Các hoạt động quản lý máy móc thiết bị cơ bản
3.1. Quản lý máy móc thiết bị
Quản lý là kế hoạch cần thiết để tối ưu hóa công suất hoạt động của máy móc thiết bị. Bao gồm các công việc sau:
- Theo dõi quá trình sử dụng: Đảm bảo rằng máy móc được sử dụng đúng quy trình và định mức công suất.
- Lên kế hoạch bảo trì bảo dưỡng: Thường xuyên bảo trì định kỳ nhằm tránh hư hỏng và kéo dài tuổi thọ máy móc.
- Kiểm soát hao mòn và xuống cấp: Theo dõi các dấu hiệu của sự hao mòn, từ đó đưa ra biện pháp khắc phục kịp thời.
3.2. Bảo trì và bảo dưỡng máy móc thiết bị
Bảo trì và bảo dưỡng là hoạt động không thể thiếu trong mục tiêu kéo dài tuổi thọ của máy móc thiết bị,có hai hình thức bảo trì bảo dưỡng phổ biến:
- Bảo trì định kỳ: Được thực hiện theo thời gian nhất định (hàng tháng, hàng quý).
- Bảo trì đột xuất: Khi máy móc gặp sự cố ngoài kế hoạch, việc sửa chữa đột xuất là cần thiết để tránh gián đoạn hoạt động sản xuất.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp sử dụng phần mềm quản lý tài sản để theo dõi trạng thái, tuổi thọ và chi phí bảo dưỡng máy móc. Phần mềm chuyên nghiệp sẽ trợ giúp quản lý từ thông tin hồ sơ máy móc thiết bị đến kế hoạch bảo dưỡng; cảnh báo và theo dõi thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa; cập nhật và tra cứu nhật trình, nhật ký vận hành của thiết bị… giúp nâng cao năng suất và hiệu quả của hoạt động khai thác, vận hành máy móc thiết bị của doanh nghiệp.
4. Đánh Giá Giá Trị Máy Móc Thiết Bị
Đánh giá giá trị của máy móc thiết bị là quá trình quan trọng trong việc quản lý tài chính của doanh nghiệp. Quy trình đánh giá bao gồm các bước sau:
- Bước 1: Xác định giá trị ban đầu
Giá trị ban đầu là giá trị của máy móc tại thời điểm mua, bao gồm cả chi phí vận chuyển và lắp đặt.
- Bước 2: Tính toán khấu hao
Máy móc thiết bị thường sẽ mất giá trị theo thời gian do hao mòn. Doanh nghiệp cần tính toán khấu hao để xác định giá trị thực tế của máy qua các năm.
- Bước 3: Xác định giá trị còn lại
Là giá trị máy móc còn lại sau khi đã tính khấu hao trong suốt thời gian sử dụng.
Việc hiểu rõ về bản chất, quản lý, bảo dưỡng và đánh giá giá trị tài sản máy móc thiết bị một cách đúng đắn sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu rủi ro.
>>> Xem thêm: Mẫu và cách thức lập biên bản bàn giao máy móc thiết bị
